لق شدن دندان در کودکان اغلب نشان دهنده رشد و زندگی سالم آن کودک است. با این حال، هنگامی که فرد به سن نوجوانی و بزرگسالی می‌رسد، لق شدن دندان دیگر یک اتفاق عادی نیست. و اگر در سنین بزرگسالی لق شدن دندان‌ها دیده شود می‌تواند نگران کننده باشد. لازم است ذکر شود برخی عوامل لق شدن دندان در بزرگسالی بی‌ضرر می‌باشد و برخی دیگر برای نجات دندان، برداشتن آن یا جایگزینی آن با ایمپلنت و بریج نیاز به مراقبت یک متخصص دندانپزشک دارد. در این مقاله سعی شده تا به توضیح گزینه‌های درمانی برای لق شدن دندان و اطلاعاتی در مورد علل احتمالی و راه‌های پیشگیری از لق شدن دندان بپردازیم.
گزینه‌های درمانی برای لق شدن دندان:
به‌طور کلی طیف وسیعی از درمان می‌تواند جهت درمان لق شدن دندان کمک کند، اما بهترین گزینه ی درمان بستگی به دلیل لق شدن دندان دارد. که برخی از این درمان‌ها به شرح زیر است:
- جرم‌گیری و پلانینگ ریشه: این یک نوع روش تمیز کردن عمیق است که می‌تواند بیماری لثه را درمان و به معکوس کردن آن کمک کند.
- داروها یا دهان شویه‌ها: اینها می‌توانند به درمان لثه‌های عفونی کمک کرده و با باکتری‌های موجود در دهان مبارزه کنند.
- جراحی: هدف از جراحی برداشتن بافت ملتهب لثه و استخوان آسیب دیده در اثر بیماری لثه می‌باشد.
- پیوندهای استخوانی: این پیوندها می‌توانند به بازسازی استخوان از دست رفته در اثر بیماری لثه کمک کنند.
- پیوند بافت نرم: که به عنوان پیوند لثه نیز شناخته می‌شود، می‌تواند به افراد دارای بیماری لثه به جهت از دست ندادن دندان کمک کند.
- وسایل دندانپزشکی مانند بایت اسپلینت‌ها: این وسایل می‌توانند آسیب ناشی از ساییدن را کاهش دهند و ممکن است به بهبودی دهان بعد از جراحی دندان کمک کنند.
اگر در سنین بزرگسالی دندان لق بیفتد، دندانپزشک ممکن است بریج یا ایمپلنت دندان را پیشنهاد کند. بریج دندان نوعی روکش است که روی دندان‌های دو طرف دندان از دست رفته قرار می‌گیرد. نتیجه یک پل بین دو دندان سالم است که توسط یک دندان مصنوعی در محل دندان گم شده به هم متصل می‌شود.
ایمپلنت دندان شامل یک دندان مصنوعی و ریشه است که به استخوان فک متصل می‌شود. اگرچه این گزینه‌ها مؤثر هستند، اما درمان علت اصلی از دست دادن دندان و انجام هر گونه اقدام دیگری که برای جلوگیری از آسیب بیشتر لازم باشد ضروری است.
عوامل لق شدن دندان در بزرگسالی:
عوامل زیر اغلب باعث لق شدن یک یا چند دندان می‌شوند:
بیماری لثه:
بیماری لثه که همچنین به عنوان پریودنتیت شناخته می‌شود، شامل التهاب و عفونت لثه می‌باشد که ممکن است به دلیل عادات بهداشتی ضعیف دندان اتفاق بیفتد. حدود 40 درصد از افراد بیماری لثه را تجربه می‌کنند و حدود 70 درصد از دست دادن دندان‌ها به دلیل این عارضه اتفاق می‌افتد.
زمانی که مسواک زدن و نخ دندان کشیدن پلاک‌ها را از بین نبرند، بیماری لثه ممکن است ایجاد شود. پلاک حاوی باکتری است. به دندان‌ها می‌چسبد و با گذشت زمان سفت می‌شود و تا زمانی که فقط یک دندانپزشک آن را از بین ببرد در آنجا باقی می‌ماند. پلاک سفت شده یا تارتار باعث جدا شدن لثه از دندان‌ها می‌شود و شکاف‌هایی ایجاد می‌کند که ممکن است عفونی شوند.
با گذشت زمان، این فرایند می‌تواند استخوان و بافت نگهدارنده دندان‌ها را تجزیه کند و باعث لق شدن دندان‌ها شود. سایر علائم بیماری لثه عبارتند از:
- لثه‌های حساس، قرمز، دردناک یا متورم
- لثه‌هایی که در حین مسواک زدن خونریزی می‌کنند
- تحلیل رفتن لثه
- تغییر در نحوه قرار گرفتن دندان‌ها با هم
هر فردی که متوجه علائم بیماری لثه می‌شود باید در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کند. تشخیص و درمان به موقع می‌تواند از افتادن دندان جلوگیری کند.
بارداری:
افزایش سطح استروژن و پروژسترون در دوران بارداری می‌تواند بر استخوان‌ها و بافت‌های دهان تأثیر بگذارد. داشتن تعداد بیشتری از این هورمون‌ها می‌تواند پریودنتیوم را تغییر دهد، که مجموعه ای از استخوان‌ها و رباط‌هایی است که از دندان‌ها حمایت می‌کنند و آنها را در جای خود نگه می‌دارند. هنگامی که پریودنتیم تحت تأثیر قرار می‌گیرد، یک یا چند دندان ممکن است احساس لق شدن داشته باشند.
به‌طور کلی تغییرات در این قسمت از بدن معمولاً پس از بارداری برطرف می‌شود و جای نگرانی نیست. با این حال، هرکسی که در دوران بارداری درد یا لق شدن دندان‌ها را تجربه می‌کند باید با دندانپزشک تماس بگیرد تا بیماری لثه و سایر مشکلات سلامت دهان را رد کند. لازم است ذکر شود طبق گفته انجمن دندانپزشکی آمریکا و کنگره متخصصان زنان و زایمان آمریکا، انجام معاینات، تمیز کردن و اشعه ایکس دندان برای افراد باردار بی خطر است. در واقع، به دلیل ارتباط احتمالی بین بیماری لثه و زایمان زودرس، افراد باردار باید به‌طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنند.
آسیب به دندان:
دندان‌های سالم قوی هستند، اما صدمه ناشی از ضربه به صورت یا تصادف وسیله نقلیه و … می‌تواند به دندان‌ها و بافت اطراف آسیب برساند که نتیجه آن ممکن است لق شدن دندان در بزرگسالان را به دنبال داشته باشد. همچنین، فشردن دندان‌ها در مواقع استرس یا ساییدن آنها در شب می‌تواند بافت‌ها را فرسوده و دندان‌ها را شل کند. بسیاری از مردم از عادات فشردن یا ساییدن دندان‌هایشان تا زمانی که منجر به درد فک شود بی اطلاع هستند. دندانپزشک ممکن است بتواند مشکل را قبل از آسیب دائمی دندان‌ها تشخیص دهد.
هر کسی که مشکوک است ضربه ای به دندان‌هایش آسیب زده‌است، باید در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کند. به عنوان مثال صدمات ورزشی، تصادفات و زمین‌خوردن می‌تواند باعث آسیب به دندان شود.
پوکی استخوان:
پوکی استخوان عارضه‌ای است که باعث ضعیف شدن استخوان‌ها و متخلخل شدن آنها می‌شود. در نتیجه، حتی ضربه‌های جزئی نیز می‌تواند منجر به شکستگی استخوان شود. اگرچه پوکی استخوان معمولاً ستون فقرات، لگن و مچ دست را درگیر می‌کند، اما می‌تواند به استخوان‌های فک که از دندان‌ها حمایت می‌کنند نیز آسیب برساند. اگر استخوان‌های فک تراکم کمتری داشته باشند، ممکن است دندان‌ها لق شده و بیفتند.
مؤسسه ملی بهداشت (NIH) همچنین ارتباط احتمالی بین از دست دادن استخوان و افزایش خطر بیماری لثه را گزارش می‌دهد.
برخی از داروهایی که پوکی استخوان را درمان می‌کنند، می‌توانند باعث مشکلات سلامتی دندان شوند، در موارد نادر، داروهایی به نام بیس فسفونات‌ها که به درمان از دست دادن استخوان کمک می‌کنند می‌توانند منجر به لق شدن دندان‌ها شوند که این بیماری به عنوان استتئونکروز فک شناخته می‌شود. تروما و روش‌های جراحی مانند کشیدن دندان نیز می‌تواند باعث پوکی استخوان شود.
حال فردی که دچار این بیماری شده‌است باید در مورد داروهای پوکی استخوان و عوارض جانبی خود با پزشک مشورت کند. آنها همچنین باید به‌طور مرتب در مورد نیازهای دندانی خود با دندانپزشک صحبت کنند. ممکن است دندانپزشکان جراحی تهاجمی را توصیه نکنند. با این حال، اقدامات دندانپزشکی جزئی ممکن است مفید باشد.
جمع‌بندی :
در این مقاله متوجه شدیم که لق شدن دندان در بزرگسالی ممگن است هشدار دهنده باشد. عوامل لق شدن دندان در بزرگسالی می‌تواند ناشی از ضربه یا آسیب به دندان باشد و یا نشان دهنده ی بیماری‌های زمینه ای همچون بیماری لثه و پوکی استخوان و همین‌طور متوجه شدیم که گاهی ممکن است بر اثر بارداری نیز دندان‌ها لق شود. درمان لق شدن دندان به علت آن بستگی دارد. فرد باید مطمئن شود که روش‌های بهداشت دهان و دندان مؤثری دارد و به‌طور مرتب برای معاینه به دندانپزشک مراجعه می‌کند.
