کیست دندان را چقدر میشناسید؟ آیا میدانستید یکی از مهمترین مشکلاتی که برای دهان و دندان شما میتواند به وجود بیاید، همین کیست دندانی است و اگر آن را جدی نگیرید و به فکر درمان نباشید، جدیتر خواهد شد؟ این روزها، مردم بیش از هر زمانی با مشکلات دندان و دهان دست و پنجه نرم میکنند و میدانند سلامت این بخش از بدن، تا چه حد مهم و حیاتی است. در این بین، هنوز هستند افرادی که به درستی درک نمیکنند و مشکلی مانند کیست دندانی را جدی نمیگیرند! شما مانند آنها نباشید. ما در ادامه این مطلب به شما کمک میکنیم تا با 0 تا 100 این بیماری آشنا شوید و همه آنچه باید درباره پیشگیری و درمان بدانید، فرابگیرید. با تیم محتوا دکتر ملکزاده، همراه باشید:
کیست دندان چیست؟
کیست دندان، یکی از مشکلات رایج است که گریبانگیر افراد زیادی میشود. و اما این کیست چیست؟ همانطور که از نام این بیماری مشخص است، کیسهای از جنس بافت است که گاهی با هوا و گاهی هم با مایعی پر میشود.
بدون شک، یکی از مهمترین سوالاتی که ممکن است برایتان به وجود بیاید آن است که این کیست آزار دهنده، در کدام بخش از دهان رشد میکند؟
خوب است بدانید این کیست معمولاً در قسمتهایی از دهان که دارای بافت دهانی است مانند لثه، اطراف و کنارههای دندان که در نزدیکی استخوان فک قرار دارند، به وجود میآید.
به صورت کلی، کیست دندان نوعی عفونت باکتریایی است و به دلیل پوسیدگیهای شدید دندان و یا عفونت آنها ایجاد میشود و به مرور زمان، ممکن است درد زیادی را برایتان به وجود بیاورد. این نکته را هم در نظر داشته باشید که بیشتر افرادی که دارای التهاب لثه هستند، کیست دندان هم دارند و تنها تعداد کمی از این افراد هستند که از آن خبر دارند.
بنابراین اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که التهاب لثه دارید، مراقب داشتن کیست دندانی باشید و از این بسته کوچک آزار دهنده غافل نشوید!
کیست دندانی چه علائمی دارد؟
یکی از دانستنیهای مهم دیگری که لازم است درباره این عفونت بدانید، آن است که چه علائمی دارد و چطور باید متوجه حضور آن در دهانمان شویم؟
افرادی که دارای کیست عفونی دندان هستند، در دهانشان کیستی متورم شده، قرمز و با گرما و درد را احساس میکنند. آیا شما هم چنین حسی دارید؟
این در حالی است که اگر این کیست در بخش لایه مخاطی دهانتان باشد، معمولاً از آن با عنوان زخم و یا حس تاولی در دهانتان یاد خواهید کرد و معمولاً هیچگونه علامت واضح و مشخص دیگری ندارد.
بنابراین، اگر دارای کیست دندانی هستید، احتمالاً باید به کمک تصویربرداری از وجود آن مطمئن شوید، مگر در شرایطی که کیست به اندازه کافی رشد کرده باشد و شما برآمدگی آن را به خوبی حس کنید.
کیست دندان چه عوارضی دارد؟
عوارضی که کیست دندانی برای شما به وجود میآورد، اهمیت بسیار زیادی دارد و باعث میشود این بیماری را اصصلا دست کم نگیرید! از جمله این عوارض میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کیستهای دندانی عفونی هستند؛ از این رو، به احتمال زیاد درد زیادی را برای دهان و دندانهایتان به وجود میآورند.
- کیستهای دندانی، اجازه عملکرد صحیح در بین لثهها و دندانتان را نمیدهند و مشکلاتی را برای شما به وجود میآورند.
- گاهی این کیستها، حتی به دندانهای سالم اطراف خودشان هم رحم نمیکنند و با وجود عفونی بودنشان، سبب خرابی آنها میشوند.
- اگر کیست دندان بر روی فک شما تشکیل شود، ممکن است بافتهای لثهای تان را جابهجا کند و باعث فرسودگی کامل برخی از دندانهایتان شود!
- اگر برای درمان کیست دندانی، عجله نکنید، این امکان وجود دارد تا در زمانهایی که تحت فشار عصبی هستید، دندان، دهانهایتان و بخش دیگری از اجزای صورتتان به کلی بیحس شوند.
- همچنین این امکان وجود دارد تا با عدم درمان کیست، از آنجایی که در انتهای ریشه دندانهای تشکیل میشوند، آن را از بین ببرند و باعث لق شدن دندان و در بعضی مواقع، افتادن آن شوند.
- و آخرین عارضه ای که کیست دندانی میتواند برای شما به وجود بیاورد، انبساط استخوان فکتان است. این عارضه میتواند کاملاً بدون درد باشد، اما به مرور زمان فک را ضعیف میکند.
اکنون که شناخت خوبی از عوارض کیست دندان دارید، آیا هنوز هم میخواهید درمان را به تعویق بیندازید؟ به احتمال زیاد پاسختان خیر است، پس برویم تا با انواع آن و در ادامه راهکارهای درمان، آشنا شویم:
انواع کیست دندانی و لثه را چقدر میشناسید؟
در ادامه شما را با 5 نوع اصلی و رایج کیست دندان آشنا میکنیم:
- برخی از کیستهای دندانی، پیش از رشد دندان عقل به وجود میآیند. اگر این نوع از کیستها را دارید، خوب است بدانید باعث از بین رفتن استخوانهای دندانتان و فرسوده شدن دندانهای اطرافش میشود که بلافاصله بعد از کشیدن دندان عقل، از بین میروند و دیگر مشکلی برای شما ایجاد نمیکنند.
- نوع دیگری از کیستهای دندانی و لثهای با عنوان کیستهای رویشی یاد میشوند. این نوع از کیست، زمانی که هنوز دندانهای اصلی تان، رشد نکردهاند، ایجاد میشود و واضح است که بیشتر در کودکان دیده میشود. در واقع زمانی که دندان در حال حرکت در استخوان فک و تلاش برای بیرون آمدن است ایجاد میشود و بعد از رشد دندان، به کلی از بین میرود.
- کیستهای پری آپیپکال، بخش دیگری از کیستهای دندانی را به خود اختصاص میدهند و از ویژگیهای آنها میتوان به این موضوع اشاره کرد که در نزدیکی ریشه دندانهای آسیب دیده، تشکیل میشوند. خوب است بدانید دلیلی که باعث ایجاد این کیست میشود، عفونت کردن آن دندانی است که آسیب دیده میباشد. اگر بعد از مدتی، عفونت دندان درمان نشود، ممکن است کیست تشکیل شود و شما را با مشکلاتی رو به رو کند. بهترین کاری که میتوانید برای دندانهای عفونی انجام دهید، عصب کشی و در مراحل وخیم تر با تشخیص پزشک، کشیدن دندان است.
- کیستهای باقی مانده به نوعی از کیستهای پری آپیکال گفته میشود که بعد از کشیده شدن دندان هم باقی میمانند و از بین نمیروند.
- آخرین نوع کیست دندان، پریودنتال نام دارد که خطرناکترین است و باید حسابی مراقب ابتلا به آن باشید. این نوع از کیست، دردی برایتان ایجاد نمیکند و تنها با عکس برداری شناخته میشوند. جالب است بدانید اگر به موقع برای درمان این نوع از کیست اقدام نکنید، باعث از بین رفتن استخوان فکتان میشوند و برای از بین بردن آنها، باید سراغ راههایی مانند جراحی دهان بروید.
درمان کیست دندان چگونه است؟
و اما برای درمان کیستهای دندانی چه کاری باید انجام دهید؟
در نظر داشته باشید گاهی کیستها بسیار سطحی هستند و بعد از گذشت مدت زمانی، خود به خود ناپدید میشوند. این در حالی است که برخی دیگر نیاز به درمان دارند. درمانی که برای کیستهای کوچک در نظر گرفته میشود، عصب کشی است، اما اگر کیست بزرگتر و شرایط بحرانیتری داشته باشد، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
زمانی که به دندانپزشک مراجعه میکنید، ممکن است او از کیست شما نمونه برداری میکند تا بتواند نوع آن را تشخیص دهد. سپس در یک جلسه، برش کوچکی در دهانتان ایجاد میکند و کاملاً آن را خارج میکند.
و در نهایت ….
و در آخر، به عنوان جمعبندی کوتاهی این موضوع را در نظر داشته باشید که تحت هیچ شرایطی درمان کیست دندانی را به تعویق نیندازید و بلافاصله بعد از متوجه شدن، به پزشک متخصص مراجعه کنید. همچنین شما به کمک راهکارهای سادهای مانند مراقبت از بهداشت دهان و دندانهایتان، میتوانید از بروز کیست جلوگیری کنید.
سپاسگزاریم که وقت ارزشمندتان را برای خواندن این مطلب صرف کردید. اگر سؤال و یا تجربه ای از کیست دندان دارید، در بخش نظرات با ما و دیگر خوانندگان مجله دانستنیهای دندانپزشکی دکتر ملکزاده، به اشتراک بگذارید.