احتمالاً برای شما هم پیش آمده باشد که درون دهانتان آفت زده باشد. در این مقاله قرار است تا به هم به دلایل ایجاد آفت دهان بپردازیم و به‌طور کامل این موضوع را برایتان شرح دهیم.
آفت دهان زخمهای کم عمق کوچکی هستند که در مخاط دهان ایجاد می‌شوند. اصطلاح پزشکی برای آفت‌ها “زخم آفتی” است. زخمهای دهانی به صورت زخمهای سفید تا زرد شروع می‌شوند که با قرمزی احاطه شده‌اند. آنها معمولاً بسیار کوچک هستند (کمتر از 1 میلی‌متر) اما ممکن است قطر آنها به ½ تا 1 اینچ برسد. آفت می‌تواند دردناک باشد و اغلب غذا خوردن و صحبت کردن را ناراحت می‌کند. دو نوع آفت وجود دارد:
• آفت‌های ساده:
این زخم‌ها ممکن است سه یا چهار بار در سال ظاهر شوند و تا یک هفته ادامه داشته باشند. هر کسی ممکن است به آفت مبتلا شود اما معمولاً در افراد بین 10 تا 20 سال رخ می‌دهد.
• آفت‌های پیچیده:
این زخم‌ها کمتر شایع هستند و بیشتر در افرادی که قبلاً آنها را داشته‌اند، رخ می‌دهند.
دلایل ایجاد آفت دهان :
به‌طور کلی علت دقیق اکثر آفت‌ها ناشناخته است. تصور می‌شود که استرس یا آسیب جزئی در داخل دهان عامل ایجاد آفت‌های ساده است. برخی غذاها از جمله مرکبات یا میوه‌ها و سبزیجات اسیدی (مانند لیمو، پرتقال، آناناس، سیب، انجیر، گوجه‌فرنگی، توت‌فرنگی) می‌توانند باعث ایجاد آفت شوند یا مشکل را بدتر کنند. استفاده از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی، مانند ایبوپروفن (Advil®، Motrin®)، یکی دیگر از دلایل شایع است. همچنین گاهی اوقات یک سطح دندان تیز یا وسایل دندانپزشکی، مانند بریس یا پروتزهای نامناسب، ممکن است باعث ایجاد زخم شود.
برخی از موارد آفت پیچیده در بیماران مبتلا به بیماری‌های سیستم ایمنی دیده می‌شود. این بیماری‌ها شامل لوپوس، بیماری بهجت، بیماری‌های التهابی روده (شامل بیماری سلیاک، کولیت اولسراتیو و بیماری کرون) و ایدز می‌شود. آفت دهان همچنین در بیماران مبتلا به مشکلات تغذیه ای مانند کمبود ویتامین B-12، روی، اسید فولیک یا آهن دیده می‌شود.
از دیگر دلایل ایجاد آفت دهان بیماری آنمی یا کم خونی است که در این بیماری :
- علائم زمانی اتفاق می‌افتد که گلبول‌های قرمز خون شما به قدری کاهش یافته، آسیب دیده یا مختل شده‌اند که در انتقال اکسیژن کافی به سراسر بدن با مشکل مواجه می‌شوید.
- علائم شامل رنگ پریدگی، سردی پوست، رنگ پریدگی لثه‌ها، سرگیجه، سبکی سر، خستگی، افزایش یا کاهش فشار خون و تپش قلب یا تپش قلب است.
- کم خونی علل زیادی دارد و ممکن است به سرعت (مثل بعد از جراحت یا جراحی) یا در مدت طولانی رخ دهد
علائم آفت دهان چیست؟
در صورتی که موارد زیر را داشته باشید ممکن است دچار آفت شوید
- تشکیل زخم یا زخمهای دردناک در داخل دهان و روی زبان، کام نرم (قسمت پشت سقف دهان) یا داخل گونه‌ها.
- احساس گزگز یا سوزش قبل از ظاهر شدن زخم‌ها.
- زخم‌هایی گرد در دهان شما به رنگ‌های ، سفید یا خاکستری، با لبه یا حاشیه قرمز.
در حملات شدید، ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کنید:
- تب
- سستی جسمانی
- تورم غدد لنفاوی
آیا تبخال همان آفت است؟
پاسخ این سؤال خیر است. اگرچه این زخم‌ها اغلب با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند، اما این‌ها یکی نیستند. لازم است بدانید تبخال که به آن تاول‌های تب یا هرپس سیمپلکس نوع 1 نیز می‌گویند، گروهی از تاول‌های دردناک و پر از مایع هستند. تبخال ناشی از ویروس است و بسیار مسری است. اما از دلایل ایجاد آفت در دهان چون عفونت‌ها نقشی ندارند بنابر این مسری نیستند. همچنین، زخمهای سرد معمولاً در خارج از دهان ظاهر می‌شوند؛ معمولاً زیر بینی، اطراف لب‌ها یا زیر چانه، در حالی که آفت‌ها در داخل دهان ایجاد می‌شوند.
آفت دهان چگونه درمان می‌شود؟
درد ناشی از آفت معمولاً در عرض چند روز کاهش می‌یابد و زخم‌ها معمولاً بدون درمان در حدود یک یا دو هفته بهبود می‌یابند. زخم‌هایی که بزرگ، دردناک هستند یا قبل از ظاهر شدن زخمهای جدید بهبود نمی‌یابند، ممکن است با دهانشویههای آنتی‌باکتریال تجویزی، پماد کورتیکواستروئیدی یا محلول‌های تجویزی یا بدون نسخه برای کاهش درد و سوزش درمان شوند.
آیا می‌توان از بروز آفت پیشگیری کرد؟
اگرچه هیچ درمانی برای آفت‌های دهان وجود ندارد و اغلب عود می‌کنند، ممکن است بتوانید تعداد آنها را کاهش دهید:
شما می‌توانید برای کاهش بروز زخمهای دهان(آفت دهان) اقداماتی انجام دهید. به عنوان مثال اجتناب از غذاهایی که دهان شما را تحریک می‌کند می‌تواند مفید باشدکه این شامل میوه‌های اسیدی مانند آناناس، گریپ فروت، پرتقال یا لیمو و همچنین آجیل، چیپس یا هر چیز تند می‌شود.
در عوض، غلات کامل و میوه‌ها و سبزیجات قلیایی (غیر اسیدی) را انتخاب کنید. یک رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید و روزانه یک مولتی ویتامین مصرف کنید.
سعی کنید هنگام جویدن غذا از صحبت کردن خودداری کنید تا نیش‌های تصادفی را کاهش دهید. کاهش استرس و رعایت بهداشت دهان و دندان با استفاده از نخ دندان روزانه و مسواک زدن بعد از غذا نیز ممکن است کمک کننده باشد. در نهایت، خواب و استراحت کافی داشته باشید. این نه تنها از زخمهای دهان جلوگیری می‌کند، بلکه از بسیاری از بیماری‌ها نیز جلوگیری می‌کند.
برخی از افراد اجتناب از مسواک‌های نرم و دهانشویههای حاوی سدیم لوریل سولفات را نیز مفید می‌دانند. دندانپزشک شما می‌تواند برای پوشاندن دستگاه‌های دندانی یا ارتودنسی دهان که لبه‌های تیز دارند به شما موم بدهد.
در صورت داشتن موارد زیر باید با پزشک یا دندانپزشک خود تماس بگیرید:
- زخمهای غیرمعمول بزرگ
- زخم‌هایی که در حال گسترش هستند.
- زخم‌هایی که سه هفته یا بیشتر طول بکشد.
- درد غیرقابل تحمل علیرغم پرهیز از غذاهای محرک و مصرف داروهای مسکن بدون نسخه.
- مشکل در نوشیدن مایعات کافی
- تب بالا همراه با ظاهر آفت
جمع‌بندی :
آفت دهان از بیماری‌های شایعی است که بسیاری از افراد را در برهه ای از زندگی تحت تأثیر قرار می‌دهد. این زخم‌ها می‌توانند روی هر یک از بافت‌های نرم دهان از جمله لب‌ها، گونه‌ها، لثه‌ها، زبان و کف و سقف دهان ظاهر شوند. حتی می‌توانید زخمهای دهانی روی مری، لوله‌ای که به معده شما می‌رود، ایجاد کنید. آفت‌های دهان که شامل آفت‌های شانکر می‌شوند، معمولاً یک تحریک جزئی هستند و تنها یک یا دو هفته طول می‌کشند. با این حال، در برخی موارد، آنها می‌توانند سرطان دهان یا عفونت ناشی از یک ویروس مانند هرپس سیمپلکس را نشان دهند.
با تشکر از شما که وقت ارزشمندتان را در اختیار ما گذاشتید و به مطالعه این مقاله پرداختید.
