از طی زمانی که سانفورد کریستی بارنوم ایده ایزوله کردن دندان در طی روند دندانپزشکی را در سال 1964 و پیشرفت‌های بعدی توسط SS White را در سال 1882 معرفی کرد، این ایده به یک عنصر ضروری از روش‌های دندانپزشکی روزمره تبدیل شده است. این مقاله راهنمای شما برای ایزوله‌سازی دندان است. اگر می‌خواهید در مورد مزایا، معایب، ابزار و مواد و رابردم دندان در مطب دندانپزشکی اطلاعات بیشتری به دست بیاورید، تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
برای شروع مقاله بیایید در رابطه با ایزوله کردن دهانی صحبت کنیم …
ایزوله کردن دهانی چیست و چگونه انجام می‌شود؟
ایزوله کردن یکی از روش‌ها برای بالابردن سطح کیفیت خدمات دندانپزشکی است که دندانپزشک باید آن را انجام دهد. این کار به‌وسیله وسایل مختلفی همچون رابردم، ساکشن‌ها در تمام مراحل دندانپزشکی و به‌صورت محدود و نامحدود انجام می‌گیرد. برای اینکه ترشحات و بزاق آلوده یا مواد سمی بکار گرفته شده در طول درمان توسط فرد بیمار قورت داده نشود و محیط دهان و دندان بیمار ایزوله شود.
همه ما می‌دانیم که در داخل دهان به طور طبیعی بزاق وجود دارد و این بزاق هنگام درمان در دندانپزشکی توسط دندانپزشک در طول درمان با مواد ترمیمی و خون و یا مواد مختلف آغشته می‌شود. تیم دندانپزشک به‌وسیله ساکشن و یا وسایل دیگر محیط دهان و دندان را برای بهداشت و دید بهتر در هنگام درمان ایزوله می‌کند.
انواع شستشوی دهان چگونه است؟
در کل ما دو نوع شستشوی دهانی داریم:
- شستشویی که محدود انجام می‌شود و فقط مربوط به محل و یا دندانی می‌شود که دندانپزشک قصد درمان و ترمیم آن را دارد. برای مثال برای ترمیم پوسیدگی و یا حفره‌ای که در دندان قرار است پر شود.
- شستشوی دیگری نیز وجود دارد که به‌صورت نامحدود انجام می‌شود؛ این نوع شستشو در پایان کار دندانپزشک انجام می‌شود و هدف از این نوع شستشو، پاک‌کردن کامل دهان از خون آبه، مواد ترمیمی و … است. همچنین بیمار حس خوبی پس از انجام شستشو و پایان کار درمان خود پیدا می‌کند.
روش شستشوی دهان چگونه است؟
در شستشوی محدود، دستیار دندانپزشک سعی در ایجاد شرایط بهتر برای دید دندانپزشک با تعیین محدوده شستشو دارد. دستیار دندانپزشک به‌صورت مقطعی آب را توسط لوله‌ای مخصوص وارد می‌کند و پس از شستشوی محدود ناحیه موردنظر، توسط ساکشن آب داخل دهان را کاملاً بیرون می‌کشد.
پس از پایان یافتن درمان بیمار و اتمام کار، نوبت به شستشوی کامل دهان می‌شود. بازهم دستیار دندانپزشک با تزریق آب به داخل دهان، مواد ترمیمی و خون آبه داخل دهان را شستشو داده و توسط ساکشن تخلیه می‌کند.
ایزولاسیون توسط ساکشن
ساکشن از ابتدا در داخل دهان بیمار وجود دارد و باعث می‌شود که آب دهان بیمار قورت داده نشود. این یکی از موارد برای ایزولاسیون دهان و دندان است. مکش بزاق حاصله توسط ساکشن صورت می‌گیرد. ما انواع مختلف ساکشن و نوع قرارگیری آنها در داخل دهان داریم که در ادامه مقاله به بررسی آنها می‌پردازیم.
چند نوع ساکشن داریم و قابلیت‌های آنها در چه چیزهایی هستند؟
یکی از ساکشن‌های معمول در کلینیک‌های دندانپزشکی، ساکشن یکبار مصرف است. ساکشن پلاستیکی قابلیت انعطاف‌پذیری و شکل‌گیری به‌صورت فرم اعضای صورت را دارد. یک نوع ساکشن پهن‌تر با مکش قدرتمندتر برای جراحی‌های دندانپزشکی مورداستفاده قرار می‌گیرند. باید توجه داشت که این نوع ساکشن‌ها قابل استریل کردن نیستند.
یک نوع دیگر از ساکشن‌ها، ساکشن‌های فلزی هستند که این نوع قابل استریل کردن هستند. این ساکشن قابل‌استفاده برای یک نفر به طور اختصاصی است.
چند نکته که برای انجام بهتر ساکشن رعایت می شود:
- ساکشن همیشه در جهت مخالف محل درمان انجام می شود.
- فضای بین لثه و غشای درونی دهان با ساکشن تخلیه می شود.
- روش انجام ساکشن در حین درمان و حس و حال بیمار اهمیت ویژه‌ای دارد. برای مثال نباید ساکشن را به عمق دهان برده تا باعث ایجاد حالت تهوع در بیمار شود.
بیایید درمورد ویژگی‌ها، مزایا و معایب استفاده از رابردم در دندانپزشکی صحبت کنیم
موارد استفاده از رابردم در استفاده از روش‌هایی است که نیاز به باندینگ یا استفاده از مواد شیمیایی تحریک‌کننده دارند. سد ایجاد شده مابین سطح سخت دندان و بافت‌های نرم دهان، مانند لب‌ها و زبان قرار می‌گیرد و نه‌تنها تضمین می‌کند که بیمار آسیب بافتی ناشی از مواد شیمیایی و چسب ها را نمی‌بیند، بلکه محیط دهان را عاری از هرگونه بزاق یا مواد زائد می‌کند. یکی دیگر از مزایای استفاده از سدهای دندانی این است که از خطر بلعیدن یا خفگی بیمار در هر ابزار یا ابزار دندانی که دندانپزشک استفاده می‌کند جلوگیری می‌کند. آخرین مزیت اصلی استفاده از رابردم دندانی در دندانپزشکی این است که دید محل کار را برای دندانپزشک بسیار افزایش می‌دهند. این بدان معنی است که خطای انسانی کاهش می‌یابد و می‌توان مدت‌زمان عمل را به حداقل رساند تا عمل کارآمدتر شود و از هرگونه ناراحتی احتمالی برای بیمار جلوگیری شود.
اما بااین‌حال، باتوجه‌به آنچه که گفتیم، چند نکته وجود دارد که متخصصان امر دندانپزشکی در هنگام تصمیم‌گیری برای استفاده از این تکنیک‌های ایزوله‌سازی دندان باید آنها را موردتوجه قرار دهند و از آنها آگاه باشند:
- دندانپزشک باید مطمئن شود که بیمار زیردست او حساسیتی نسبت به لاتکس مورداستفاده در رابردم ندارد. زیرا بیشتر رابردم ها از لاتکس برای پوشش دهان استفاده می‌کنند. برخی از این لاتکس‌ها، پروتئین کمی دارند که علت اصلی واکنش آلرژیک در برخی افراد است.
- دندانپزشک باید مراقب قراردادن بند باشد. در برخی موارد، بند تنفس فرد را مختل و محدود کرده است که به‌راحتی می‌توان با کوتاه‌کردن بند لاستیکی در اطراف بینی و مطمئن شدن از تنفس درست فرد، به ادامه کار پرداخت.
- این خطر نیز وجود دارد که گیره‌های دندانی استفاده شده جابه‌جا شوند و در برخی موارد بلعیده شوند.
درنهایت، اگر گیره سالم و درست روی دندان قرار نگیرد، ممکن است به بافت نرم اطراف دندان آسیب وارد کند. باید به‌خاطر داشته باشید که گیره نباید باعث ایجاد درد شود، در صورت ایجاد درد، گیره خیلی نزدیک به بافت‌های نرم دهان بسته شده است و باید آن را تنظیم کرد.
در مرحله بعدی، کل فرایند جداسازی دندان، از آماده‌سازی تا برداشتن ایمن دندان، کمک خواهد کرد. بیایید ابزارهای مختلفی را که برای شروع استفاده از این تکنیک نیاز است را مرور کنیم:
رابردم (Rubberdam):
رابردم ها ممکن است بسیار شبیه به هم باشند، اما تفاوت‌های مهم بسیاری وجود دارند که باید آنها را در نظر گرفت.
ضخامت:
رابردم ها در ضخامت‌ها و متناسب با نیازهای مختلف موجود در دندانپزشکی وجود دارند، اما همه برندهای موجود در بازار، همه‌ی ضخامت‌های موجود را ارائه نمی‌دهند. اما به‌طورکلی، 5 نوع ضخامت وجود دارد که نازک، متوسط، ضخیم و فوق‌العاده ضخیم و ضخامت تخصصی هستند.
رنگ:
انتخاب رنگ رابردم کاملاً به دندانپزشک بستگی دارد و تخصصی نیست. معمولاً این دم‌ها دارای رنگ‌های روشن همچون سبز، صورتی و آبی هستند تا دندانهای سفید برجسته شوند و مانع دید دندانپزشک نشوند.
اندازه:
تقریباً تمام رابردم های لاستیکی، 6 *6 اینچ هستند. برای کودکان و بیمارانی که حفره‌های دهانی کوچکی دارند، می‌توان رابردم های 5*5 اینچی تهیه کرد.
رل پنبه
در مواردی که از رابردم نمی‌شود استفاده کرد و موردنظر نمی‌باشد، می‌توان دهان را با رل پنبه به‌عنوان ایزولاسیون دهانی برای کنترل رطوبت و پاک‌سازی محیط در نظر گرفت. رل پنبه در سایزهای مختلف در بازار موجود هستند و قابلیت انعطاف‌پذیری بالایی دارند. همچون سایر وسایل، استفاده از رل پنبه نیز دارای فواید و مضراتی نیز می‌باشد.
از ویژگی‌ها و فواید آن می‌توان موارد زیر را نام برد:
- استفاده آسان
- تجهیزات اضافی دیگر برای جای‌گذاری آن لازم نیست.
- سرعت جای‌گذاری بالایی دارد و خطری ندارد.
مضرات رل پنبه نیز به‌صورت زیر است:
- جلوگیری نکردن از افتادن وسایل حین درمان به داخل دهان بیمار.
- جلوگیری نکردن از آلوده شدن محیط و ناحیه عمل توسط زبان بیمار.
- آسیب رساندن رل پنبه خشک هنگام خارج کردن آنها از دهان بیمار اگر به مخاط دهانی بچسبند و آسیب رساندن به بافت دهانی.
- هنگام خیس شدن قبل از پایان کار، باید تعویض گردند.
نحوه جای‌گذاری رل پنبه به چه صورت است؟
وقتی قسمتی از قوس ماگزیلا ایزوله می‌شود، رل‌های پنبه در سمت گونه‌ای دندان‌ها در چین موکو باکال قرار می‌گیرند. این‌چنین، به طور ایمنی رل پنبه را در محل نگه می‌دارد. چین موکوباکال ناحیه‌ای است که مخلوط جونده که ریج آلوئولا را پوشش می‌دهد به سمت بالا چرخیده و تبدیل به مخاط پوشاننده گونه می‌گردد. به دلیل حرکت‌های زبان و تمایل بزاق به جمع‌شدن در کف دهان، ایزولاسیون با رل پنبه در قوس فک پایین مشکل‌تر است. رل‌های پنبه هم در چین موکوباکال و هم در سمت لینگوال قوس قرار می‌گیرند. هنگامی که ناحیه قدامی فک پایین ایزوله می‌شود، رل پنبه و ساکشن معمولی استفاده می‌گردد.
جمع‌بندی …
سپاسگزاریم که وقت ارزشمندتان را برای خواندن این مطلب صرف کردید. اگر سوال و یا تجربه‌ای دارید، در بخش نظرات با ما و دیگر خوانندگان این مطلب به اشتراک بگذارید.
